Ngày 8-2-2015, đài BBC loan tin rằng Tổ Chức Theo Dõi Nhân Quyền (HRW) yêu cầu chính phủ Campuchia nên tuân thủ những nghĩa vụ quốc tế và không trao trả những người Tây Nguyên tỵ nạn về nước để họ bị phân biệt đối xử, Trong thời gian một số người thuộc các sắc dân thiểu số từ cao nguyên Trung phần ở Việt Nam đã chạy sang Campuchia và một số người đã bị chính quyền Campuchia trả về cho Việt Nam.

HRQ dẫn một trường hợp hôm 4-2-2015 khi chính quyền tỉnh Rattanakiri đã đưa năm người trong một gia đình dân tộc Tây Nguyên vốn bị cho là bị chính quyền Việt Nam ngược đãi vì tôn giáo trở lại Việt Nam.

Né tránh trách nhiệm

Theo Tổ Chức Theo Dõi Nhân Quyền (HRW) cho rằng chính phủ Campuchia một lần nữa đã dùng chiêu cưỡng ép để né tránh trách nhiệm pháp lý của họ là đảm bảo cho những người tỵ nạn có quyền được đánh giá một cách công bằng và khách quan yêu cầu của họ được xem như người tỵ nạn. Theo lời ông Brad Adams, giám đốc châu Á của HRW:

“Chính phủ Campuchia đã đẩy cuộc sống và an nguy của những người Tây Nguyên vào chỗ bị đe dọa bằng cách ép họ phải quay về Việt Nam và đẩy những người buộc phải chạy trốn vào chỗ có nguy cơ thiếu đói, bệnh tật và dễ bị các tổn thương khác,”

HRW kêu gọi các nhà tài trợ cho Campuchia cùng công khai gây sức ép lên chính phủ nước này để họ thừa nhận sự tồn tại của những người Tây Nguyên tỵ nạn đến từ Việt Nam và đánh giá một cách công bằng đơn xin cấp quy chế tỵ nạn của họ.

Cũng theo HRW, giới chức Campuchia không nên xem người Tây Nguyên chạy sang Campuchia xin tị nạn là “những người nước ngoài nhập cảnh lậu” mà họ có thể bị trục xuất về Việt Nam

Người Tây Nguyên chạy sang Campuchia (Photo. BBC)

Theo HRW, nhà chức trách Campuchia cũng đe dọa nhân viên các tổ chức phi chính phủ tại tỉnh Rattanakiri muốn giúp những người Tây Nguyên tỵ nạn này, cũng như muốn hợp tác với các cơ quan Liên Hiệp Quốc ở Phnom Penh. Do đó những người này không thể tường thuật lại những gì đã xảy ra với họ. Điều này giúp cho chính quyền Campuchia tha hồ mà nói rằng không có người tỵ nạn nào cả ở tỉnh Rattanakiri.

Mặt khác, HRW cũng cho biết Campuchia đã thay đổi chính sách này kể từ tháng 12/2014 khi họ cho phép 16 người Gia Rai từ Việt Nam đến Phnom Penh tiến hành cách thủ tục xin quy chế tỵ nạn.

Nhiều người làm việc trong lĩnh vực người tỵ nạn ở Campuchia đã nói với Tổ chức Theo dõi Nhân quyền rằng việc thay đổi này là do sức ép của Việt Nam vốn muốn làm giảm sự chú ý của cộng đồng quốc tế đối với các vi phạm nhân quyền ở Việt Nam

Người Tây Nguyên chạy sang Campuchia (Photo. BBC)