Sáng ngày 7/11/2014, thánh đường Palei Bicam, huyện Tánh Linh Bình Thuận đã mở cửa trở lại sau gần 5 tháng  bị chính quyền đóng cửa, kể từ mùa Ramawan 2014 (Tháng 7 dương lịch). Chương trình lễ mở cửa lại thánh đường do Hội đồng sư cả Bình Thuận chủ trì theo hình thức và nghi lễ tôn giáo trước sự chứng kiến đông đảo của đại diện chính quyền, công an, trí thức, tu sĩ và bà con Hồi giáo Chăm Bani.

Đại diện khối chính quyền có phụ trách Ban Tôn giáo tỉnh, Phó Bí thư Huyện ủy, các cán bộ ở Phòng Nội vụ Huyện và công an; ông Bá Trung Phụ, bảo tàng dân tộc Tp. Hồ Chí Minh, đại diện cho khối trí thức Chăm; Po gru Độ đại diện Hội đồng sư cả Bình Thuận; Po gru Thông Dật phụ trách Palei Bicam.

Đặc biệt có sự tham dự đông đảo tu sĩ và bà con tín đồ Chăm Bani ở trong và ngoài huyện đến chúc mừng sự kiện đặc biệt quan trọng này như để tăng thêm tình đoàn kết và sức mạnh của cộng đồng Chăm trong việc bảo tồn văn hóa, tín ngưỡng và luật tục.

Sau bài phát biểu kêu gọi đoàn kết và bảo vệ nội bộ, xây dựng và phát triển tôn giáo của Chủ tịch Hội đồng Sư cả Po gru Độ, Po gru Thông Dật phụ trách Palei Bicam cũng đã phát biểu cảm ơn các tổ chức, đoàn thể và cá nhân đã đến tham dự và chúc mừng. Có được sự kiện mở cửa lại thánh đường là nhờ sự nỗ lực đóng góp ý kiến từ nhiều đơn vị, tổ chức và cá nhân, trong đó có sự góp sức đáng kể của đại diện các trí thức Chăm trong việc giải quyết những vấn đề tồn đọng, gây nhiều tranh cãi và xung đột trong thời gian qua.

Các lãnh đạo tu sĩ Chăm bắt tay nối lại đoàn kết

Mặc dù lý do đóng cửa thánh đường vẫn chưa thống nhất giữa các bên, nhưng việc mở cửa thánh đường trở lại là một kết quả tốt đẹp được nhiều người mong đợi và mang nhiều ý nghĩa cho việc đảm bảo cuộc sống yên lành và phát triển đời sống tâm linh tín ngưỡng của cộng đồng Chăm. Sự hiện diện đông đảo của bà con Chăm và các tu sĩ, chức sắc từ các vùng miền lân cận trong đêm ngày 6.11 để chuẩn bị chào đón lễ mở cửa thánh đường đã cho thấy sự thu hút đặc biệt của sự kiện này và sự đoàn kết giúp đỡ nhau của bà con người Chăm.

Được biết trong thời gian qua, các trí thức Chăm đã nhiệt tình và trực tiếp vào cuộc tham gia giải quyết những vấn đề xung đột tôn giáo ở Tánh Linh, trong đó có Pgs. Thành Phần, Ts. Bá Trung Phụ tham gia các cuộc họp với chính quyền và các bên và một điều cũng đáng chú ý là ông Mai Sên, trưởng ban Dân tộc tỉnh Bình Thuận vì nhiều lý do nên đã không được chính quyền mời tham gia giải quyết sự việc.

Cuộc họp đã đi đến thống nhất một số vấn đề cơ bản như sau:

• Không di dời nghĩa trang Palei Bicam

• Đồng ý cấp sổ đỏ khu đất nghĩa trang Palei Bicam

• Đồng ý và tạo điều kiện hỗ trợ xây dựng bờ tường xung quanh nghĩa trang

• Không ép buộc bà con Palei Bicam chôn cất tại nghĩa trang mới

• Chính quyền không can thiệp sâu vào nội bộ tôn giáo Chăm

Sau khi thống nhất về các vấn đề liên quan đến nghĩa trang Palei Bicam, Hội đồng Sư cả cũng đã đi đến thống nhất về các thủ tục rửa tội (ngak Athaw Bah) cho chức sắc và làm lể tẩy rửa thánh đường Palei Bicam (ngak Halak Bala).

Đây là những kết luận quan trọng để tiến hành Lễ mở cửa tháng đường Palei Bicam được tổ chức vào ngày 7/11/2014.

Như Champaka đã đưa tin về một sự kiện bất luân đạo lý đã xảy ra đối với đồng bào Chăm Bình Thuận đó là việc Chính quyền đã cho đóng của Thánh đường Palei Bicam, huyện Tánh Linh, Bình Thuận trong tháng Ramadan 2014. Điều này đã gây nên sự hoang mang bức xúc và nhiều đồn đoán trong cộng đồng cả người Chăm lẫn Việt trong thời gian qua.

Bà con Chăm vui mừmg trở lại thánh đướng

Đã có nhiều bài viết phản ánh sự kiện trên với nhiều ý kiến trái chiều và tạo nên một cuộc tranh luận dữ dội trên truyền thông giữa hai luồng ý kiến. Một bên ủng hộ cho quyền lực của chính quyền trong việc trấn áp và tổ chức lại hệ thống Hồi giáo Cham Bani cho người Chăm theo hướng quản lý của Hội đồng Sư cả và các thiết chế mới theo chủ trương đổi mới của chính quyền. Một bên là kiên trì bảo tồn bản sắc văn hóa, tín ngưỡng, tôn giáo và luật tục của người Chăm, như là một trách nhiệm thiêng liêng của thế hệ Chăm hiện tại đối với ông bà tổ tiên. Một ý kiến khác cũng đáng chú ý là một nhóm người Kinh bình luận trên trang danlambaovn.blogspot.com/ cho rằng “Đây chỉ là một hành động “bắt chước” Trung Cộng hoặc làm “vừa lòng” quan thầy Trung cộng khi biết rằng Trung cộng cũng cấm người hồi giáo Tân Cương ăn chay trong mùa Ramadan 2014.

 Dù lý do gì đi chăng nữa thì cách hành xử “Đóng cửa thánh đường” của chính quyền đã gây nên những xáo trộn lớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tâm linh tín ngưỡng của người Chăm Tánh Linh trong suốt gần 5 tháng qua. Nhiều cuộc xung đột đối đầu với bao căng thẳng đã xảy ra trước cổng thánh đường bị khóa trái trong mùa Ramawan; các tu sĩ không có nơi chay tịnh phải đến nhà riêng của Po Gru để làm nghi lễ trong điều kiện chật hẹp và thiếu tôn nghiêm; các tín đồ không có nơi dâng cúng tổ tiên theo tín ngưỡng. Nếu không thực hiện thì chưa làm tròn bổn phận với tổ tiên; còn nếu mang đến nhà Sư cả thì tâm lý lo sợ bị theo dõi, trả thù hay chơi xấu của nhóm thân chính quyền,… tất cả những điều đó đã gây nên một mùa Ramawan ảm đạm tiềm ẩn nhiều xung đột ở Tánh Linh trong năm nay.

Lễ cầu nguyện nhân dịp thánh đường mở cửa lại

Đứng trước sự việc trên, các trí thức Chăm trong nước đã lên tiếng cùng với người dân Tánh Linh và đã tham gia nhiều cuộc bàn luận quan trọng với chính quyền và đại diện Tôn giáo  nhằm giải quyết những xung đột đã xảy ra trên cơ sở hiểu biết và tôn trọng văn hóa, tín ngưỡng của các dân tộc.

Sự việc mở cửa thánh đường Chăm bani ở Tánh Linh một lẫn nữa cho thấy sức mạnh của sự đoàn kết của người Chăm trong những việc bảo tồn bản sắc văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng và luật tục. Trong đó sự tham gia và đóng góp của thành phần trí thức Chăm là đáng kể và tích cực.

Đọc thêm thông tin:

Bình Thuận đóng cửa Thánh đường Chăm Bani

Sự thật về thánh đường Chăm Bani ở Tánh Linh bị niêm phong

Dân oan: Thánh đường Chăm Bani bị niêm phong trong mùa Ramadan

Từ Giáo hội Phật giáo Việt Nam đến Hội đồng chức sắc Chăm

Ảnh chụp lưu niệm với Ts. Bá Trung Phụ (chính giữa)