filezilla download
filezilla download
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
puppies ebay certificate
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
filezilla download
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
puppies
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
putty download
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
filezillafilezilla
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
puttydownload
Home Nghiên Cứu Xã Hội Chế độ mẫu hệ Chăm nhìn qua tư liệu hoàng gia Champa
Chế độ mẫu hệ Chăm nhìn qua tư liệu hoàng gia Champa PDF Print E-mail
Written by Ts. Po Dharma   
Friday, 20 February 2015 07:57
mau he 10
Ts. Po Dharma

Gần đây, một số sinh viên theo ngành luật học yêu cầu Champaka.info cho biết thế nào là qui luật của chế độ mẫu hệ Chăm ghi lại trong tư liệu hoàng gia Champa và qui chế này có sự khác biệt hay không với hệ thống mẫu hệ đang lưu truyền trong xã hội Chăm hôm nay. Để trả lời cho câu hỏi, xin độc giả đọc bài viết của Ts. Po Dharma,  người đang nghiên cứu về tư liệu hoàng gia Champa tại Viện Viễn Đông Pháp.

 

 

 

  

Chế độ mẫu hệ nhìn qua tư liệu hoàng gia Champa

by

Ts. Po Dharma

 

Mẫu hệ là qui chế tổ chức xã hội dựa vào huyết thống của người mẹ đã có mặt từ lâu đời trên thế giới. Tại khu vực Đông Nam Á, chế độ mẫu hệ còn tồn tại trong xã hội của một số dân tộc nói tiếng Mã Lai Đa Đảo, như dân tộc Chăm và  dân tộc Mã Lai ở tiểu vương quốc Sembilan và hòn đảo Sumatra (Nam Dương). Chính vì nguyên nhân đó, chế độ mẫu hệ của người Chăm là hình thái xã hội đã có mặt tại vương quốc Champa hàng ngàn năm về trước, không có mối liên hệ gì đến truyền thuyết của Po Ina Nagar (thánh mẫu của vương quốc), chỉ ra đời vào thế kỷ thứ 9. Po Ina Nagar không phải là tên gọi của bà, mà là chức phong mà vua chúa Champa dành cho nữ thần Bhargavati, phu nhân của đấng Shiva có đền thờ ở Nha Trang. Cũng cần nhắc lại, trước thế kỷ thứ 9, nữ thần Bhargavati chỉ mang chức phong Po Ina Kauthara (thánh mẫu của tiểu vương quốc Kauthara), tức là Bà chỉ hưởng những bổng lộc do người dân Kauthara cung cấp mà thôi.

 

Nói đến chế độ mẫu hệ của dân tộc Chăm, một số trí thức Chăm thường nghĩ đến “mẫu quyền” để rồi từ đó họ đưa ra một khái niệm: “Mẫu hệ = Mẫu quyền + mẫu cư”. Đây là định nghĩa sai lầm mang tính cách suy diễn, hoàn toàn đi ngược lại với qui luật mẫu hệ được lưu truyền trong xã hội Chăm hôm nay. 

 

Dựa vào các tư liệu viết bằng chữ Chăm như “Muk Sruh Palei” (Gia huấn ca) và dự luật của cụ Dương Tấn Pháp liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người đàn bà trong gia đình, các nhà khoa học đưa ra kết luận rằng, dân tộc Chăm hôm nay theo chế độ “mẫu hệ và mẫu cư”, nhưng “phụ quyền”.

 

• Chế độ mẫu hệ

 

Nói đến chế độ mẫu hệ (matrilinéaire), thì người ta chỉ nói đến “quyền đàn bà làm chủ trên tài sản” của gia đình chứ không phải “quyền của người đàn bà” trong gia đình.

 

Theo định nghĩa chung, chế độ mẫu hệ của dân tộc Chăm là một hình thái tổ chức gia đình trong đó người mẹ nắm toàn quyền trên tài sản của gia đình do cặp vợ chồng tạo dựng sau ngày kết hôn, từ con cái, nhà cửa, gia súc, đất đai, vàng bạc, v.v. và quyền thừa kế tài sản này thuộc về người con gái. Mặc dù người chồng không có quyền trên tài sản, nhưng là chủ gia đình mang tính cách tinh thần và đóng mọi vai trò trong tổ chức chính trị và xã hội. Chính vì nguyên nhân đó, không có người phụ nữ lên nắm quyền ở vương quốc Champa, mặc dù ngai vàng thuộc về bà hoàng hậu.

 

Trong cuộc sống hàng ngày, đàn ông vẩn là nhân vật chủ chốt trong gia đình rất được kính trọng mà tác phẩm Muk Sruh Palei thường nhắc đến. Người đàn ông Chăm không bao giờ lo việc bếp núc hay chăm sóc con cái, nhưng thường ăn trên măm cơm với bạn bè trong khi đó người vợ chỉ chờ ăn những đồ còn thừa thải trong buổi tiệc. Người đàn ông Chăm bao giờ giữ tiền của, nhưng có quyền đi chơi và nhạu nhẹt với bạn bè không cần hỏi ý kiến vợ của mình, v.v. Dựa vào hình thái tổ chức xã hội này, các nhà nghiên cứu cho rằng dân tộc Chăm theo chế độ "mẫu hệ" nhưng "phụ quyền". 

 

Chế độ mẫu cư

 

Dân tộc Chăm là cộng đống tộc người theo “chế độ mẫu cư” (matrilocal),  ám chỉ cho hình thái tổ chức xã hội trong đó lễ cưới diễn ra tại gia đình của cô dâu và người đàn ông tiếp tục ở lại trong gia đình của người vợ của mình sau ngày đám cưới.

 

Đây là hình thái xã hội thường áp dụng cho những dân tộc nói tiếng Mã Lai Đa Đảo theo chế độ mẫu hệ hay phụ hệ. Thí dụ điển hình, người Hồi Giáo Mã Lai theo chế độ phụ hệ, nhưng lễ cưới thường diễn ra tại tư gia của người đàn bà và cặp vợ chồng thường xây dựng cuộc sống trong thôn làng của người vợ. Chính vì thế, người ta gọi người Mã theo chế độ “phụ hệ” nhưng “mẫu cư”.

 

Chế độ mẫu quyền

 

Chế độ mẫu quyền (matriarcal) là một hình thái tổ chức xã hội trong đó người mẹ nắm toàn quyền làm chủ gia đình, lãnh đạo chính trị, điều hành xã hội, kiểm soát tài sản. Người đàn ông chỉ là nhân vật phụ thuộc trong tổ chức gia đình và xã hội. Đây là thể chế đã từng xảy ra dưới thời thượng cổ, nhưng không còn tồn tại trong thế kỷ thứ 21 này ngoại trừ dân tộc bản địa Iroquois ở phía bắc Châu Mỹ là cộng đồng duy nhất trên thế giới theo chế độ “mẫu quyền”.

 

Chế độ mẫu hệ nhìn qua tư liệu hoàng gia Champa

 

Tài liệu hoàng gia Champa là văn bản chính thức của vương quốc Champa viết từ 1702 đến ngày Champa bị xóa bỏ trên bản đồ vào năm 1832, liên quan đến thư từ của vua chúa, thuế má, kiện tụng, địa bạ, v.v. Trong tư liệu hoàng gia Champa không có cụm từ mang ý nghĩa “chế độ mẫu hệ”. Ngược lại tư liệu này thường dùng thuật ngữ “gep tuei talei kumei” để ám chỉ cho những thành viên xuất thân từ huyết thống của mẹ nằm chung trong nghĩa trang Kut và Gahul, trong khi đó “gep tuei talei lakei” ám chỉ cho thành viên xuất thân từ huyết thống của cha. Năm chủ đề liên quan đến chế độ mẫu hệ mà tư liệu hoàng gia Champa thường bàn đến, đó là:

 

• Qui chế tài sản

 

Theo tư liệu hoàng gia Champa, người mẹ trong gia đình là nhân vật nắm toàn quyền trên tài sản do cặp vợ chồng tạo dựng sau ngày kết hôn, từ con cái, nhà cửa, gia súc, đất đai, vàng bạc, v.v. và quyền thừa kế tài sản này thuộc về người con gái. Một số gia đình giàu có thường chuyển nhượng cho con trai một số tài sản của mẹ để đem về nhà vợ, nhưng sau ngày từ trần của đàn ông, người vợ phải đem tài sản này giao lại cho gia đình của chồng mình: yah gep likei ngan hu anak lîkei nan nyu nao tok kamei lîngiw sang nan ew lac tuei talei lîkei, yah gep mada hu kaya hu hamu hu kabaw tuei adat hu brei bâ mbeng sâ matâ (hồ sơ P235, trang 1755). Đây là qui chế về tài sản gia đình mà người Chăm hôm nay vẩn còn áp dụng.

 

• Vai trò củ người đàn bà

 

Tư liệu hoàng gia Champa cho rằng người đàn bà Chăm có trách nhiệm giữ gìn tài sản do tổ tiên để lại và có nghĩa vụ chăm sóc và thờ cúng những thành viên trong gia đình mẫu hệ đã qua đời: adat anak Cam mang kal lîwik dahlak anak kamei daok khik bhum tanah muk kei ngan yang kut praok patrâ (trang 1754-1755).

 

Cũng theo tư liệu này, người đàn ông lớn lên lập gia đình thường về sống và phục vụ cho gia đình bên vợ. Một khi qua đời, người vợ chỉ có công làm đám tang, rồi mang xác xương của chồng mình giao lại cho gia đình mẫu hệ:  daok tel harei ruak balan ruak thun ruak blaoh matai nan hadiap bâ nao jaw wek gah gep tuei talei kamei der dalam bhum tanah tuei muk kei yah anak Cam der tuei Kut yah anak banî der tuei Gahul (hồ sơ P235, trang 1755-1756).

 

Tóm lại, vai trò của người đàn bà nhìn qua tư liệu hoàng gia Champa không có sự khác biệt với vai trò của người đàn bà Chăm hôm nay.

 

• Vai trò của người đàn ông

 

Theo tư liệu hoàng gia Champa, người đàn ông là tập thể nằm toàn quyền trong hệ thống tổ chức chính trị, quân sự, hành chánh và xã hội. Trong ngày đình đám và lễ hội, người đàn ông lúc nào cũng “ngồi trên, ăn trước” trong khi đó đàn bà lo dọn chén nấu cơm. Đây là phong tục của xã hội mẫu hệ Chăm truyền thống vẫn còn lưu hành cho đến hôm nay.

 

• Qui chế Kut và Gahul

 

Theo tư liệu hoàng gia Champa, tất cả thành viên dù nam hay nữ xuất thân từ huyết thống của mẹ (gep tuei talei kumei)  sau ngày từ trần dù bất cứ ở đâu, phải trở về nghĩa trang của mẹ, gọi là Kut dành cho người Chăm Ahier và Gahul dành cho người Chăm Awal. Đây là truyền thống mà dân tộc Chăm hôm nay vẫn còn áp dụng.

 

• Qui chế về loạn luân (cuang agam)

 

Theo tư liệu hoàng gia Champa, loạn luân (cuang agam) là hành vi tình dục giữa những thành viên phát xuất từ huyết thống của mẹ (gep tuei talei kumei) nằm chung trong nghĩa trang Kut hay Gahul. Tài liệu hoàng gia nhấn mạnh rằng, loạn luân (cuang agam) là điều cấm kỵ trong xã hội Chăm, được xem như một tội phạm mà luật pháp Champa có những điều khoản trừng trị vô cùng nghiêm khắc, tuỳ theo trường hợp.

 

Mỗi lần có vụ án loạn luận, chính quyền Champa thường đưa những người bị kết tội ra xét xử để đánh giá thế nào là nguyên nhân của biến cố trước khi đưa ra qui luật trừng phạt tội phạm. Hình sự dành cho tội loạn luân trong xã hội Chăm thời đó rất đa dạng, tùy theo hoàn cảnh, từ hình phạt dùng roi để tra tấn, tịch thu tài sản, đày hai tội phạm nam và nữ đến sống biệt lập ở hai địa đầu biên giới của vương quốc,  cho đến tội tử hình.  

 

Dưới thời Pháp thuộc, loạn luân cũng là điều cấm kỵ gắt gao trong xã hội Chăm. Dưới thời Việt Nam Cộng Hòa, không ai giám vi phạm tội loạn luân vì xã hội Chăm thời đó có tòa án phong tục riêng cở cấp thôn, xã và Huyện để trừng phạt những hành vi này.

 

Sau năm 1975, hệ thống tổ chức gia đình và xã hội Chăm truyền thống hoàn toàn bị xụp đổ. Người Chăm không còn là thành viên của xã hội Chăm nữa mà là công nhân của chế độ xã hội chủ nghĩa. Kế từ đó, nạn loạn luận bất đầu tái hiện trong xã hội Chăm mà người Chăm chỉ biết than van nhưng không có giải pháp ngân cấm hành vi loạn luận này.

 

Xin bấm vào đây để xem: Tội loạn luân trong tư liệu hoàng gia Champa

 

 
 

champakaphotos

IOC-Champa trên diễn đàn Liên Hiệp Quốc về quyền dân tộc thiểu số vào ngày 27-28/11/2013 tại Geneva, Thụy Sĩ

 

line

 

tapsan

 

gif 11234

5678

91011122

Champaka là một tập

san khoa học chuyên về

lịch sử và nền văn minh

Champa do IOC ấn hành

có trụ sở tại Hoa Kỳ.

12

 

 line

 

vanbanco

 

Văn Bản Cổ là tiết mục giới thiệu kho tàng tư liệu lịch sử và văn chương Champa hiện lưu trữ trong các thư viện trên thế giới và trong thôn làng người Chăm hiện nay.   

 

line

 

champakavideo

You need Flash player 6+ and JavaScript enabled to view this video.
Title: Đài SBTN phỏng vấn Ts. Po Dharma