Glang Anak là cây bút của mạng Dân Làm Báo có đăng bài viết ngày 18-3-2014 nhằm phản đối nhà nước Việt Nam về chính sách xâm chiếm mồ mã tổ tiên của dân tộc Chăm, một hiện tượng mà người Chăm bản địa chưa từng nghe đến dưới thời Việt Nam Công Hòa. Sau đây là nguyên văn bài viết của Glang Anak trên mạng « Dân làm báo »  để độc giả đánh giá thế nào biến cố thang thương nhất mà dân tộc Chăm đang gánh chịu gần bốn thập niên qua :

Hội đồng tôn giáo, ban phong tục người Chăm NinhThuận

lên tiếng trước sự xâm hại và lấn chiếm mồ mả Chăm

Glang Anak (Dân Làm Báo)

Ngày 18-3-2014, đại diện Hội đồng Tôn giáo và Ban Phong Tục Chăm Bani của 3 thôn : Phước Nhơn, An Nhơn và Lương Tri thuộc tỉnh Ninh Thuận, gồm 9 người đứng tên viết đơn kiến nghị gửi lên các cơ quan chức năng của chính quyền tỉnh Ninh Thuận báo cáo sự xâm hại và lấn chiếm mồ mả người Chăm và kiến nghị các phương án bảo tồn các khu mộ địa này.

Trong đơn trình bày, người Chăm Ninh Thuận đã rất phẫn nộ và bức xúc trước hiện tượng: Đất nghĩa trang Darak Neh tại thôn Khánh Nhơn đã được cấp sổ chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) và cũng được đóng cột mốc đàng hoàng, nhưng lòng tham của kẻ phá hoại vẫn xâm chiếm dựng chòi, dựng nhà ở một cách tự nhiên. Còn đất nghĩa trang Kađuk (Văn Sơn) trước đây được xây dựng trong một khu đất hoang vu, rộng lớn, nay lại bị các hộ gia đình làm nghề trồng rau lấn chiếm một cách thô bạo, bằng cách vừa lấn, vừa xây dựng nhà, vừa đổ các thứ dơ uế lên khu mộ này. Mỗi mùa Ramưvan hằng năm chúng tôi mới đến tảo mộ một lần, thấy các nhà xây dựng quanh khu mộ đóng cửa đi vắng, các thanh niên lại cầm mỗi người một cây gậy đến gây sự với những phụ nữ và các ông già đi tảo mộ. Xen kẽ với các hàng đá mộ, những kẻ phá hoại này trồng cây hoa màu và đổ đá xây dựng để khiêu khích người Chăm. Ác độc hơn là họ xem chúng tôi như kẻ gian đi lấn chiếm đất của họ vậy, không những thế họ còn dùng những lời thô bạo chửi mắng chúng tôi một cách thậm tệ!

Khu nghĩa địa người Chăm Bani ở Bình Thuận bị xâm chiếm để xây nhà trái phép và bị tàn phá để làm đường đi (Ph. Glang Anak)

Đối với dân tộc nào cũng vậy, khu mồ mả tổ tiên luôn là nơi linh thiêng để con cháu tưởng nhớ, phụng thờ các bậc tổ tiên. Với người Chăm “Gahul” của Chăm Bani hay “Kut” của Chăm Bà La Môn là nghĩa trang, nơi thờ phượng ông bà tổ tiên của người Chăm, một yếu tố thiêng liêng nằm trong hệ thống tín ngưỡng của dân tộc này. Chiếm đoạt nghĩa trang Chăm Bani là hành động « quật mồ » người Chăm, có thể làm đảo lộn cả thế giới tâm linh của họ (Champaka).

Được biết vấn đề xâm phạm và chiếm dụng đất mồ mả người Chăm hiện nay đã gióng lên hồi chuông báo động mà nhiều bài viết của các tác giả gần đây phản ánh một cách gay gắt. Như việc đưa tượng Bồ Tát vào Nghĩa trang người Chăm ở Palei Baoh Dana ở Ninh Thuận , hay việc di dời mồ mả người Chăm ở Tánh Linh cho dự án không được sự đồng tình của người Chăm; cũng như vụ lấn chiếm xây nhà, trường học trên khu mộ địa người Chăm ở Tuy Phong.

Đồng bào Chăm bức xúc, vì bó buộc phải làm lễ tang ma người Chăm dưới chân tượng Bồ Tát mà chính quyền Ninh Thuận đưa vào nghĩa trang Chămcủa thôn Chất Thường

Bài phản hồi

• Tay Nam Tran • 14 hours ago 


Phải có việc gì đó dứt khoát chống lại.
Chúng phá sập nghĩa trang nghĩa địa từ bắc vô nam rất nhiều rồi, phải ngăn cản, ngoài việc đơn từ kêu cứu. Nếu không, cũng như tất cả các khu mộ của ông bà, tổ tiên bị phá.


• Tự Vệ Chống Cộng • 15 hours ago 


Noi gương Sắc tộc H'mong, Sắc tộc Chăm phải dũng cảm tự vệ chống trả đích đáng bọn công sản xâm lược


• nguoiviettudo • a day ago 


Neu qui vi cu tiep tuc "Kien Nghi " va "Kinh Goi", qui vi se mat het, bat dau tu dat Nghia Trang ong ba to tien qui vi


• Giang Nam nguoiviettudo • 20 hours ago 


Xin nguoiviettudo hiến kế giúp đồng bào Chăm.


• Dan Huynh Giang Nam • 18 hours ago 


Đóng góp ý kiến. Công việc trước tiên cần làm là:
1) Tất cả mọi người, không phân biệt ngôn ngữ, quốc gia, tôn giáo, mầu da, giới tính, hãy phổ biến và chia sẻ ý nghĩa Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền đến người dân Viet: Công, Nông, Thương, Trí Thức, Học Sinh, Quân, Cán, Chính trên mọi nẻo đường đất nước Viet Nam!


• Le Dang • a day ago 


Sao lại xâm phạm mồ mả tổ tiên người Chăm? chắc có chỉ đạo chính quyền muốn xua đuổi người Chăm chứ nếu không thì Đội thi hành án Hải Phòng trong vụ án Đoàn Văn Vương vào dẹp loạn rồi.


• Minh Quân • a day ago 


Về vấn đề người Chăm, tôi biết Thích Chân Quang, là cháu của Hồ Chí Minh đi thuyết đạo cho Phật tử, sau đó thu âm phát tán trên mạng cho rằng, "Người Chăm là dân tộc man rợ cần phải tiêu diệt và con cháu người Việt chúng ta trong tương lai phải tiếp tục tiêu diệt người Chăm."
Bài viết này là một bằng chứng của chính sách tiêu diệt đó.
Sư Thích Chân Quang có phải là công an đầu trọc ko?


• tran trung dung Minh Quân • 20 hours ago 


Đúng là công an đầu trọc rồi. Nhà sư nào mà đi tuyên truyền làm điều ác. Mượn áo thầy tu với mưu đồ chính trị độc ác thôi.


• Mạnh Tuấn Tâm • a day ago 


Nông Đức Mạnh lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam dùng bạo lực chống lại người Thượng ở Tây Nguyên tức Cao Nguyên Trung Phần giờ tan cửa nát nhà đến nỗi Mạnh và con của lão không thèm nhìn mặt chỉ vì một mụ hồ ly. Bây giờ lại xảy ra vụ phá hoại mồ mả của người Chăm thì không biết nhà của ông hay bà nào sẽ cho dân chúng xem phim người lớn miễn phí đây.


• Phong, KBC 6130 • a day ago 


KBC của tôi là 1 đơn vị (trại Nguyễn Hoàng) trước 1975 đóng ở Tháp Chàm, Ninh Thuận, nên tôi biết nhiều về bà con người Chăm, họ rất hiền hòa và thông minh. Họ có những loại mộc dược quý thường đi bán khắp các tỉnh thành miền Nam, thấy ai đi ngang qua họ thường mời gọi: "Hời, hời!.." nên có nhiều nơi gọi họ là người "Hời". Trong cộng đồng của họ có (rất hiếm) Thầy Chăm, vị này có thể chỉ chính xác nơi đồ vật của anh bị mất (?). 
Mượn chuyện Tháp Chàm tôi muốn kể 1 chuyện có thật về tài năng của người Chăm và đối xử rất nhân bản trong quân ngũ của lính VNCH:
Năm 1973 tôi mất chiếc Honda dựng trong doanh trại, bạn người Chăm dẫn về làng nhờ thầy Chăm tìm giúp, ông ta nói quả quyết: Chiếc Honda của tôi đang nằm ở 1 tiệm sửa chữa xe máy nằm cách rạp xi-nê Thanh Bình 20m về phía Bắc. Đến nơi, nhận ra xe của tôi ngay, đang được thợ sơn sửa lại gần xong. Tất nhiên phải lưu hiện vật lại để rính, ba ngày sau không thấy người giao sửa đến nhận. Đơn vị cho tập họp dưới sân cờ, và nhờ thợ sửa xe đến nhận diện và chỉ báo lại tại phòng an ninh, vị trí của người lấy trộm (đứng theo hàng). 
Quá nhân bản! Ba tháng sau, 1 người bạn trong nhóm tôi mới thú thật và xin lỗi tôi, vì anh ta lấy vợ là người không được sự đồng ý của cha mẹ nên bị cắt viện trợ, lúc vợ sinh nở, ket quá chôm đại của bạn bè, lúc bị phát hiện, chỉ huy trưởng chỉ gọi riêng anh ta lên văn phòng gạn hỏi, nhắc nhở và giáo dục. Mặc nhiên cả đơn vị không ai biết, nhóm bạn bè tôi vẫn vui vẻ bình thường.


• HOÀNG TRUNG • a day ago 


VÙng lên dân tộc chăm anh hùng! Vùng lên bảo vệ trường tồn dân tộc! Kiên quyết chống lại chính sách huỷ diệt dân tộc Chăm!


• Đông Ba • a day ago 


Phải thật công bằng mà nói người Chăm còn để lại các di tích lịch sử nổi tiếng quốc tế như Tháp Chàm xây cách đây hàng trăm năm( cũng như Campuchia có khu Đế Thiên Đế Thích( Ankor Vat) mà các nhà khảo cổ quốc tế hay đến tìm hiểu nghiên cứu về các nền văn minh cổ ở Châu Á và do vậy thật hẹp hòi khi tiếp tục xiết bóp người Chăm như vậy .Còn Việt Nam có biểu tượng gì để quốc tế nghiên cứu ? Không lẻ nói Việt Nam có tên "cô hồn các đảng" tự cốt đột Hồ chí Rận cho quốc tế nhìn thấy dung nhan "đẹp chai bởi mặt đầy gai"xong rồi làm cho họ sợ la á một tiếng chạy mất tiêu và sau đó họ còn kháo nhau"VN lấy con gì làm biểu tượng đất nước mà mặt vừa có lông vừa cười cười giống khùng và chắc do vậy dân Việt cũng điên điên khùng khùng cũng chẳng có gì khó hiểu !"


• Phải Tự Vệ • 2 days ago 


Đồng bào sắc tộc Chăm phải thành lập Lực Lượng Tự Vệ của mình để bảo vệ đất đai mổ mả Tổ tiên, Ông bà. Kiên quyết chống lại mọi hành vi cướp, chiềm , lấn đất đai , tài sản của mình


• Sắc Tộc Khmer • 2 days ago 


5 thôn của đồng bào sắc tộc Chăm là bao nhiêu người? Tại sao lại sợ 1 nhúm nhỏ bọn khốn nạn chiếm đất của đồng bào?


• Mohamed Lambada • 2 days ago 


Hỡi các bạn đạo Hồi, hãy cùng các đạo khác vùng lên lật đổ đám CS cướp của bán nước. Hãy liên lạc với Hồi giáo các nước khác ở Trung Đông, cầu cứu họ. Yêu cầu họ gởi phái đoàn ôm bom tự sát đến gặp Nguyễn Tấn Dũng để hăm he, đe doạ để được cho sống yên. Hãy chỉ điểm những tên cướp đất cho Hồi giáo anh em, ngày đêm canh trước cửa nhà chúng, giống như chúng đã làm với các bạn và các nhà dân chủ trong nước.