Lò hạt nhân

Sau 8 thế kỷ chiến tranh tương tàn chống lại cuộc Nam Tiến của Đại Việt, lịch sử Champa chỉ để lại cho hậu thế hôm nay một chuỗi di tích hoang phế nằm ngổn ngang ở miền trung Việt Nam và một cộng đồng người Chăm chưa đầy 100 ngàn người, đang sống chui nhủi trong hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận, và họ không ngừng than khóc cho số phận hẩm hiu của mình là nhóm người bản địa vong quốc, không có tổ chức cộng đồng, không nhà lãnh đạo tinh thần và cũng không có một định hướng tương lại rõ rệt.

Sau biến cố 1975, dân tộc Chăm đang lo âu và sợ sệt trước trào lưu phát triển quá mạnh về nền văn hóa của dân tộc đa số, cấu thành một loại vũ khí sắc bén có thể đồng hóa dân tộc bản địa thành nhóm người lai căng mất gốc trong những thập niên tới, dân tộc Chăm hôm nay ngày càng lo âu và sợ hãi hơn trước sự quyết định của nhà nước Việt Nam là đặt lò điện hạt nhân trên địa bàn dân cư của họ ở tỉnh Ninh Thuận, một loại vũ khí có thể tiêu diệt người Chăm trong chốc lát chỉ cần sai sót về mặt kỷ thuật. Biến cố lò điện hạt nhân của Chernobyl ở Nga và Fukushima ở Nhật đã tiêu diệt hàng trăm ngàn người vô tội và điều này đã để lại một dấu ấn không quên trong ký ức của họ cũng như đối với người Chăm hôm nay.

Để trả lời cho sự lo âu và sợ hãi của người Chăm hôm nay, chúng tôi xin đăng bài viết ngày 19-6-2012 của Quỳnh Chi, phóng viên đài Á Châu Tự Do (RFA) liên quan đến Tổ chức của Nhật Bản phản đối về điện hạt nhân tại Ninh Thuận.

* *

Tổ chức Những người bạn của Trái đất Nhật Bản (Friends of Earth Japan) vừa có thư gởi đến Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu hai chính phủ “chính thức phản hồi đơn kiến nghị” của các công dân và nhân sĩ Việt Nam khi nhóm này phản đối Nhật Bản tài trợ kỹ thuật xây dựng nhà máy hạt nhân ở Ninh Thuận.

Tổ chức Những người bạn của Trái đất Nhật Bản là một tổ chức quốc tế phi chính phủ, họat động tại nhiều nước từ hơn 40 năm nay, chuyên về các vấn đề môi trường. Tại Nhật Bản, tổ chức này từng nhiều lần lên tiếng phản đối việc sản xuất năng lượng hạt nhân, đặc biệt là sau tai nạn hạt nhân tại Fukushima hồi tháng 3 năm 2011.

Trong lá thư ngày 4 tháng 6 năm 2012, tổ chức Những người bạn Trái đất nói rằng “Ở Nhật Bản, nhiều người vẫn còn gánh chịu hậu quả thê thảm và nghiêm trọng của thảm họa hạt nhân Fukushima” và nhấn mạnh rằng họ lo ngại Việt Nam sẽ “phạm phải sai lầm như Nhật Bản” khi nhập khẩu công nghệ hạt nhân và “buộc người dân sống trong cảnh nguy hiểm”.

Thư phản đối chính phủ Nhật ngày 21 tháng 5 năm 2012, đã gởi cho Thủ tướng, Bộ Ngoại giao Nhật Bản và Tòa Đại sứ của nước này tại Việt Nam. Nội dung chính của lá thư đề nghị chính phủ Nhật “rút lại hành động có tính chất phân biệt chủng tộc, vô trách nhiệm, ích kỷ và thiếu đạo lý”.

Sau khi tai nạn hạt nhân xảy ra, Nhật Bản cho đóng cửa một số nhà máy hạt nhân và thực hiện kiểm tra toàn bộ các nhà máy hạt nhân còn lại. Đầu tháng 5 năm nay, Nhật Bản đã hoàn thành việc đóng cửa các nhà máy và tạm ngưng sản xuất điện hạt nhân trên toàn quốc. Trong khi đó, phía Nhật đã đồng ý cho Việt Nam vay 10 tỷ đô la, và cho phép các công ty Nhật Bản cung cấp thiết bị, kỹ thuật sản xuất năng lượng  hạt nhân sang Việt Nam.

Sơ đồ lò điện hạt nhân Ninh Thuận

Lá thư của nhóm công dân Việt Nam chỉ rõ rằng Nhật Bản mặc dù là một nước có kỹ thuật công nghệ hiện đại, nhưng cũng không thể đảm bảo việc tai nạn hạt nhân không xảy ra, cho nên họ rất lo lắng cho một nước có trình độ kỹ thuật thấp  như Việt Nam. Ông Nguyễn Hùng nói thêm:

“Chúng tôi thấy là trình độ kỹ thuật Việt Nam chưa đủ để điều hành một nhà máy hạt nhân. Tai nạn hạt nhân thì kinh khủng lắm nó ảnh hưởng một vùng rộng lớn và cả  một thế hệ sau này. Chúng tôi thấy rằng Việt Nam có thể dùng những cách khác để sản xuất điện cung cấp cho cả nước”.

Lá thư không dựa trên phân tích khoa học mà chỉ nêu ra nguy hiểm tiềm tàng của các nhà máy điện hạt nhân và các tai nạn về lò hạt nhân trong lịch sử. Mục đính chính của lá thư nhằm tạo ra dư luận trong nước và Quốc tế. Cho đến thời điểm hiện tại, kiến nghị phản đối chính phủ Nhật Bản giúp đỡ xây dựng nhà máy hạt nhân tại Ninh Thuận đã thu thập được hơn 600 chữ ký - một con số khá khiêm tốn so với những nguy cơ tiềm tàng của năng lượng hạt nhân. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hùng, chữ ký của người Việt Nam trong tình hình hiện tại có thể có nhiều giá trị hơn:

“Đối với chúng tôi giá trị một chữ ký của người Việt Nam trong điều kiện đất nước như thế thì gấp trăm gấp ngàn lần một chữ ký của các nước khác như Nhật chẳng hạn”.

Trong cuộc điều trần quốc hội hồi cuối tháng 5, cựu Thủ tướng Naoto Kan một lần nữa lên tiếng phản đối năng lượng hạt nhân khi cho rằng hậu quả to lớn của các tai nạn này không thể chấp nhận được. Ông cho rằng không thể đảm bảo rằng bất cứ nhà máy hạt nhân nào là an toàn tuyệt đối. Ngược lại, ông khẳng định cách duy nhất làm cho các nhà máy này an toàn là “đừng phụ thuộc vào nó và vứt bỏ nó đi”. Lời phát biểu của ông Naoto Kan cùng những phản đối của dân Nhận Bản cho thấy nhiều chính giới và người dân Nhật luôn phản đối điện hạt nhân. Theo ông Nguyễn Hùng, điều này có thể mở ra một cơ hội để những ai quan tâm đến tình trạng điện hạt nhân Việt Nam đều có thể biết đến:

“Chúng tôi đang soạn một thư khác gởi cho QH Nhật Bản để mong họ lật ngược lại quyết định hổ trợ Việt Nam xây dựng nhà máy hạt nhân tại Việt Nam”.

Xin được nhắc lại, TS Nguyễn Xuân Diện (thuộc viện Hán Nôm) là một trong ba nhân vật cùng GS Nguyễn Thế Hùng (Đà Nẵng), và kỹ sư Nguyễn Hùng (Australia) khởi xướng lá thư phản đối chính phủ Nhật Bản. Sau khi lá thư chính thức công bố trên blog của ông Nguyễn Xuân Diện, giữa tháng 5 ông đã bị một nhóm người tự xưng thương binh đến gây rối và yêu cầu rút lá thư ra khỏi trang blog.

Khu vực lò điện hạt nhân Ninh Thuận

Phát biểu trên tờ Cựu chiến binh, một số nhân vật tự xưng là thương binh cho rằng việc phản đối điện hạt nhân là gây hại cho đất nước. Cho đến bây giờ có nhiều thông tin trái chiều về sự kiện xảy ra hôm 18 tháng 5 tại viện Hán Nôm.

Trong lá thư ủng hộ của Những người bạn Trái đất, tổ chức này ngoài việc yêu cầu Chính phủ Việt Nam trả lời kiến nghị, còn yêu cầu “đảm bảo TS Nguyễn (Xuân Diện) và các công dân khác sẽ không gánh chịu hậu quả’ vì ký tên vào thư kiến nghị.

Muốn đọc toàn bài của Quỳnh Chi, phóng viên đài Á Châu Tự Do, xin bấm vào đây:

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Foe-jap-advo-vn-nuk-pow-06132012145806.html?searchterm=Friends%20of%20Earth%20Japan