Các vị sư Khmer Nam Bộ (Ph. RFA)

Khmer Nam Bộ có thân phận lịch sử rất gần gủi với dân tộc Chăm bản địa. Sau ngày thất thủ Kauthara (Nha Trang) của vương quốc Champa vào năm 1653, nhà Nguyễn xua quân chiếm Sài Gòn và phát huy cuộc Nam Tiến của dân tộc Việt cho đến mũi Cà Mâu. Ngày 17-2-1859, lãnh thổ vùng Khmer Nam Bộ đặt dưới quyền đô hộ của chính phủ Pháp.

Ngày 4-6-1949, chính quyền Pháp chuyển giao khu vực Khmer Nam Bộ cho Việt Nam.

Theo Quốc Việt, phóng viên của Đài Á Châu Tự Do (RFA), một cuộc biểu tình của cộng đồng Khmer gốc Nam Bộ đã diễn ra ở thủ đô Nam Vang vào ngày 25-6-2013 để phản đối chính phủ Việt Nam vi phạm nhân quyền. Ít nhất gần 200 nhà sư và người dân Khmer Krom gốc miền Nam của Việt Nam tập trung tại Quảng trường Tự do để phản đối tình trạng chính phủ Việt Nam vi phạm quyền tự do tín ngưỡng và nhân quyền của người dân bản địa.

Yêu cầu không hăm dọa sư sãi

Những người tham gia biểu tình yêu cầu chính phủ Việt Nam “phải dừng lại các hành động hăm dọa sư sãi và người dân Khmer Krom bằng mọi hình thức. Chính phủ Việt Nam phải tôn trọng quyền tự do cơ bản của Khmer Krom giống người bản địa. Việt Nam phải chấm dứt các họat động can thiệp vào công việc nội bộ của Phật giáo Nam tông Khmer…”

Đoàn biểu tình cũng mang biểu ngữ kêu gọi chính phủ Campuchia can thiệp và thúc giục Việt Nam tôn trọng quyền người Khmer Krom và không được buộc xuất tu sư sãi hoặc ngược đãi tùy tiện.

Từ tỉnh Sóc Trăng, dân tộc Khmer Nam Bộ đã phản đối mạnh mẽ việc chính phủ Việt Nam tiếp tục tấn công những tiếng nói chỉ trích nhà nước Việt Nam, theo dõi, trừng phạt, bắt bớ và cấm đoán đối với quyền tự do tôn giáo và xuất nhập cảnh. Theo nguồn tin từ Sóc Trăng: “Sư sãi ở Sóc Trăng bị chính quyền làm khó, đánh. Thấy tội nghiệp quá, không biết giúp gì được nên tham giam biểu tình đòi thả nhà sư, để tu trở lại. Làm biểu tình cũng sợ nhưng cũng phải làm.”

Yêu cầu chấm dứt đàn áp

Nhà sư Thạch Văn Bình gốc Khmer Nam Bộ, một trong những vị sư tham gia biểu tình cho rằng hoạt động của chính quyền Việt Nam đã đe dọa nghiêm trọng đến tinh thần theo đạo của người Khmer và dân tộc bản địa khác tại Việt Nam hôm nay. Chính phủ Việt Nam nên chấm dứt đàn áp những người hoạt động vì quyền lợi đất đai, hành đạo cũng như những người lên tiếng phê phán chính phủ một cách ôn hòa.

Sư Thạch Văn Bình cho biết: “Tổ chức biểu tình thế này để đòi chính phủ Việt Nam một cách ôn hòa, bởi vì người Khmer Krom là người bản xứ thì lúc nào họ cũng muốn hưởng được quyền lợi như các dân tộc khác đang sống tại Việt Nam. Do chính phủ đã bắt giữ hai vị sư, đem đi, không biết khống chế hay đàn áp thế nào đến bây giờ vẫn còn mất tích nên các nhà sư hồi họp ở đây đề nghị chính phủ Việt Nam phải tôn trọng tự do nhân quyền của người bản xứ Khmer Krom.”

Theo nhà sư Thạch Văn Bình: “Từ xưa đến nay, sư chưa thấy các dân tộc sống bình đẳng tại Việt Nam. Chính dân tộc của họ, đôi khi họ còn đàn áp về quyền tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hồi họp. Do đó, chưa thấy cái mà Việt Nam tham gia ký kết với quốc tế rồi họ tôn trọng luật quốc tế nhân quyền.”

Bản đồ Khmer Nam Bộ

Mặc dù chính phủ Việt Nam luôn khẳng định thực thi đầy đủ các công ước họ ký, đặc biệt đảm bảo các quyền con người cơ bản nhưng thực tế cụ thể vẫn bị người dân trong và ngoài nước phản ánh. Theo họ, cộng đồng Khmer Nam Bộ sẽ tiếp tục biểu tình nếu chính phủ không thả nhà sư và người dân đang bị giam cầm.

Theo bản thống kê vào năm 1999, dân tộc Khmer Nam Bộ có vào khoảng 1 triệu người tập trung trong các tỉnh Sóc Trăng, Kiên Giang, An Giang, Bạc Liêu, Cần Thơ, Vĩnh Long và Cà Mâu.

Xin bấm vào đây để xem bài và nghe đài Á Châu Tự Do:

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/khmer-krom-in-cambodia-protest-vn-qv-06252013162516.html