Ông Hiroo Onoda

Sau đệ nhị thế chiến thứ 2 chấm dứt vào năm 1945, Ông Hiroo Onoda là sĩ quan Nhật Bản chấp nhận ở lại trong rừng Philippines cho tới năm 1974 vì « không chịu đầu hàng » theo luật chiến tranh của đế quốc Nhật Bản. Ong Hiroo Onoda vừa qua đời, thọ 91 tuổi. Ngày từ trần của ông được báo chí thế giới nhắc đến và tôn vinh.

Ông Hiroo Onoda là sĩ quan đã từng tham gia cuộc chiến ở vùng Thái Bình Dương. Đến khi thế chiến 2 đã kết thúc, ông vẫn ở lại hòn đảo Luzon, Philippines vì không tin là chiến tranh đã kết thúc. Vì theo truyền thống của Nhật Bản, một người võ sĩ luôn tôn trọng qui luật Kara-Kiri (mổ bụng tự sát) để bảo toàn danh dự của mình sau khi thua trận.

Trả lời báo chí năm 2010, Ông Hiroo Onoda nói rằng là sỹ quan của quân đội Nhật Bản, được thăng cấp thành sỹ quan ông chấp nhận ra đi để chiến đấu và sẽ thấy nhục nhã nếu ông không thực hiện nhiệm vụ này. Chính vì thế, trong gần 30 năm sau chiến tranh, ông cùng ba đồng đội khác tiếp tục chiến đấu trên đảo Lubang (Philippines) không chấp nhận « đầu hàng » mặc dù chính phủ Nhật cho thả truyền đơn xuống khu vực ông trú ẩn cho biết là chiến tranh đã chấm dứt. Vì ông nghĩ rằng đó chỉ là mưu kế của người Mỹ nhằm đánh lừa ông.

Cũng nhờ vị chỉ huy cũ của ông đến Philippines vào tháng 3-1974 để trực tiếp kêu gọi, ông Hiroo Onoda mới chấp nhận ra khỏi rừng chiến đấu. Mặc bộ quân phục tơi tả, ông Hiroo Onoda đã ien lá cờ Nhật và trao lại cho chính quyền Philippines thanh kiếm võ sỹ đạo mà quân đội Nhật Hoàng đã ban cho ông.

Lễ trao nộp thanh kiếm samurai của Hiroo Onoda tại Philippines (Ph. BBC)

Khi về nước, ông được đón ở Tokyo như một vị anh hùng. Hiroo Onoda không phải là chiến binh Nhật đầu ien không đầu hàng sau thế chiến 2. Một quân nhân Nhật khác, ông Shoichi Yokoi vẫn cầm cự trên đảo Guam cho đến năm 1972. Thậm chí hồi năm 2005 tin đồn cho rằng có hai quân nhân Nhật vẫn sống trong rừng ở đảo Mindanao, Philippines và không rời vị trí vì sợ bị tử hình theo luật chiến tranh của đế quốc Nhật Bản đối với quân đào ngũ.

*

Dân tộc Chăm cũng có nhiều chiến sĩ đấu tranh không chấp nhận « đầu hàng » đã từng diễn ra trong lịch sử cận đại Champa như Ja Thak Wa (thôn Văn Lâm), Jaya Mrang-Huỳnh Ngọc Sắn (thôn Mỹ Nghiệp), Ts. Po Dharma (thon Chất Thường). Đây là hiện tượng chung của một số nhân vật có ý thức hệ rỏ ràng về trách nhiệm và nghĩa vụ đối với mục tiêu đấu tranh : ra đi không bao giờ trở lại khi quê hương vẫn còn đổ nát. Lịch sữ Việt Nam cũng có những nhân vật anh hùng như Trần Bình Trọng đã từng tuyên bố : Thà làm quỉ nước Nam còn hơn làm vua đất Bắc.

Jaya Mrang (ngồi chính giữa đeo gương) và chiến sĩ Fulro. Tất cả người trong hình đều tử trận cho mục tiêu quê hương

Po Dharma (ngồi, bên trái) ra đi tư 1968 không chấp nhận trở về quê hương